Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο Φόβος.

Οι περισσότεροι θα ξέρετε πως παραμύθια σαν των αδερφών Grimm, Hans Christian Andersen και Charles Perrault ήταν στην πραγματικότητα ιστορίες για ένα εντελώς ενήλικο ακροατήριο. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν συλλέκτες περίεργων και πολλές φορές, τρομακτικών λαϊκών ιστοριών που όμως αρκετά χρόνια αργότερα, διασκεύασε και μεταμόρφωσε σε παραμύθια για παιδιά ο διάσημος και -κατά τ’ άλλα συμπαθέστατος- Disney! Αυτός είναι κι ο λόγος που εξακολουθούν να υπάρχουν τόσοι σκοτεινοί συμβολισμοί σε όλες αυτές τις «στοιχειωμένες» ιστορίες. «Καλυμμένες» βίαιες σκηνές, ύπουλες μάγισσες, «κακοί» λύκοι που ξεμοναχιάζουν στο δάσος όμορφα μικρά κοριτσάκια… Έτσι, ο φόβος εγκαταστάθηκε για τα καλά πλέον στα παιδικά μυαλά και κάθε φορά που βάζουν τη φαντασία τους να δουλέψει, διογκώνεται και γιγαντώνει. Τώρα θα μου πείτε, ε, υπάρχει και το ηθικό δίδαγμα… και αυτή η όμορφη φράση στο τέλος… «περάσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα»… Σύμφωνοι, δε λέω, όμως μια μικρή φράση σαν αυτή δεν είναι ικανή να μετατρέψει τα πάντα σε φως! Γιατί μόλις τελικά κλείσουν τα φώτα, ε, εκεί να δεις κακούς λύκους, μάγισσες, δράκους και φρικτά τέρατα… Και σιγά μη θυμάσαι το «ηθικό δίδαγμα»!

Θυμάμαι την ανηψιά μου που όταν ήταν μικρή δεν έκλεινε μάτι όλη νύχτα επειδή την τρόμαζε ο ήχος και τα φωτάκια του ψυγείου! Πίστευε δηλαδή πως είναι «κάτι» ζωντανό που αναπνεει! «Κάτι» που ίσως κάποια στιγμή, μόλις κλείσει τα μάτια και αποκοιμηθεί… μπορεί και να την φάει! Και πώς να μην τα σκέφτεται όλα αυτά; Αφού όλο και κάποιος θα προθυμοποιηθεί για να ενημερώσει το παιδί σου για όλα τα φρικιαστικά πλάσματα που ξυπνάνε μόλις αυτό σβήσει το φως! Σήμερα, ξεφύλλιζα τυχαία ένα τέτοιου είδους βιβλίο, γεμάτο -κατά την ταπεινή μου γνώμη- εφιαλτικές εικόνες για τα παιδιά! Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση, μιας και πρόσεξα πως αναφέρεται μεταξύ άλλων φρικιαστικών όντων, σε ψυγεία με τέρατα που θέλουν να καταβροχθίσουν μικρά παιδάκια! Έριξα μια καλύτερη ματιά και βρέθηκα αντιμέτωπη με όλα τα τρομακτικά τέρατα που κρύβονται στους εφιάλτες μας, φριχτά φαντάσματα, αράχνες, διαόλους, δήμιους, γιγάντιους τερμίτες… οτιδήποτε μπορεί να φανταστεί ένα -μολυσμένο από τον φόβο- ενήλικο μυαλό, για να μπει κατευθείαν στο μυαλό ενός μικρού παιδιού που εμπιστεύεται ό,τι κι αν του δώσει να διαβάσει ο γονιός του. Και όχι, δεν το βρήκα «αστείο» επειδή είχε ομοιοκαταληξίες ούτε «χαριτωμένο» επειδή είχε μια όμορφη εικονογράφηση… Αλλά αυτό, όπως είπα, είναι η ταπεινή μου γνώμη. Εσύ τι σκέφτεσαι για όλα αυτά;


4 σκέψεις σχετικά με το “Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο Φόβος.

  • Συμφωνώ απολύτως ότι πολλά από αυτά τα κλασικά παιδικά παραμύθια που διαβάζουμε δεν είναι καθόλου αθώα. Ενδεικτικά αναφέρω παραμύθια που κ εγώ έχω διαβάσει στα παιδιά μου. «Χάνσελ κ Γκρέτελ»:Η μάγισσα φυλακίζει το ένα αδελφάκι μέχρι να τ παχύνει για να το φάει, ενώ το άλλο το χρησιμοποιεί σα δούλα. «Χιονάτη»: Η βασίλισσα στέλνει τη Χιονάτη με έναν φρουρό (επαγγελματία δολοφόνο :P) στο δάσος με σκοπό να την σκοτώσει και να φέρει πίσω την καρδιά του μικρού κοριτσιού ως πειστήριο του εγκλήματος.» Ο Γιάννης και η φασολιά»: Ο γίγαντας φωνάζει στη γυναίκα του, ότι μυρίζει λαχταριστό κρέας μικρού παιδιού, φέρτο μου να το φάω…Μπρρρ….Και άπειρες ακόμα ιστορίες με αδίσταχτες μητριές, κακούς λύκους, δράκους, ανθρωποφάγους γίγαντες κλπ
    Μια άλλη άποψη, που προσπαθεί να εκλογικεύσει τα τρομο-παραμύθια, είναι ότι βοηθούν το παιδί να έρθει σ επαφή με ασυνείδητους και ανομολόγητους φόβους του και μέσα απ το παραμύθι να τους επικοινωνήσει και να τους αμβλύνει…

    • Καλή μου Ελίζα, συμφωνώ απόλυτα μαζί σου. Όμως είναι άλλο να «εκπαιδεύεις» τα παιδιά για τους κακούς λύκους που μπορεί να συναντήσουν και άλλο να τους βάζεις την ιδέα πως υπάρχουν φρικαλέα πλάσματα μέσα στα πολύχρωμα όνειρά του! Γιατί να μεγαλώνουμε τις επόμενες γενιές μέσα στον φόβο; Γιατί να πρέπει ντε και καλά να τους δώσουμε γρήγορα γρήγορα το χαστούκι της ζωής και να τα κλείσουμε στο καβούκι τους; Για να προστατευτούν; Εμείς πρέπει να τα προστατέψουμε. Να εξασφαλίσουμε πως θα περάσουν μια αθώα παιδική ηλικία, γεμάτη παιχνίδι και χαμόγελα. Τα παιδιά πρέπει να ανακαλύψουν την ομορφιά της ζωής. Όχι τους δικούς μας φόβους. Ευτυχώς οι περισσότεροι γονείς πλέον, κάνουν ένα πρώτο «ξεσκαρτάρισμα» μπας και γλιτώσουν το παιδί τους από όλους αυτούς τους «άρρωστους» αλλά υπερβολικά διάσημους (εδώ είναι το περίεργο) συγγραφείς που αναλύουν τα τέρατα που βλέπουν στους εφιάλτες τους…

  • Κατερίνα μου, συμφωνούμε, γιατί κατάλαβες ότι διαφωνούμε; Απλώς, στο τέλος του σχολίου μου αναφέρω συνοπτικά τα επιχειρήματα της αντίθετης άποψης από τη δική μας.
    Η παιδική ηλικία είναι ένας ανεκτίμητος θησαυρός, απ΄ όπου αντλούμε δυνάμεις σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Γι΄αυτό πρέπει να εμπλουτίζουμε με κάθε τρόπο αυτό το θησαυρό και να φροντίζουμε να είναι ανέμελα κι ευτυχισμένα τα παιδικά χρόνια των παιδιών μας (…και των μαθητών μας) 😉

    • 😀 Απαντούσα κι εγώ στην αντίθετη άποψη! 😉 Τα τελευταία που είπες συνοψίζουν με πολύ όμορφο τρόπο και τις δικές μου σκέψεις. Χαίρομαι που έχεις μαθητές… Τα παιδιά είναι μεγάλο σχολείο για όλους εμάς τους «μεγάλους»! 😉

Σίγουρα έχεις κάτι να πεις!

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s